Hồ Nguyễn
NGUYỄN ỨC (tên viết theo chữ Hán là: 阮億, ? – ?), hiệu Lan Trai, là nhà thơ và làm quan vào triều Trần trong lịch sử ViệtNam.
Chưa có tài liệu chính xác nào ghi rõ thân thế, năm sanh và năm mất, cùng sự nghiệp của cụ NGUYỄN ỨC, chỉ biết ông đã từng làm quan đến chức Hàn Lâm Học Sĩ dưới triều vua Trần Minh Tông (ở ngôi từ: 1314–1329). Ông có tham gia Thi xã Bích Động do Trần Quang Triều sáng lập, và còn để lại khoãng 20 bài thơ chữ Hán trong Việt Âm Thi Tập và Toàn Việt Thi Lục.
Qua thơ lưu truyền, người ta biết NGUYỄN ỨC thường hay xướng họa với Trần Quang Triều. Và sau khi người bạn Triều này của ông mất, ông đã lo việc biên tập thơ văn của bạn. Bài “Biên tập Cúc Đường di cảo cảm tác” của ông đã nói lên điều ấy.
Mặc dù số thơ của NGUYỄN ỨC còn lại không nhiều, nhưng ông cùng với Trần Quang Triều và Nguyễn Sưởng họp thành một dòng thơ riêng thời nhà Trần. Theo Giáo Sư Nguyễn Huệ Chi, thì đó là những con người mang trong lòng nỗi thất vọng sâu sắc về sự suy thoái của vương triều thời kỳ này. Song, riêng ở cụ NGUYỄN ỨC, ông không có sự gắng gượng hoặc che giấu mình như người khác, vì thế thơ ông mang âm điệu chán nãn, tiêu cực, có xu hướng chuyển dần sang hư vô chủ nghĩa…Về mặt nghệ thuật, ngòi bút của ông thật là lão luyện. Ông biết cách làm cho câu thơ thêm buồn trĩu, và thể hiện được những cảm giác cô đơn, xa vắng…
Nhân đây xin giới thiệu: Vài bài thơ của cụ NGUYỄN ỨC.
1- Đồ mi: Phiên âm Hán Việt:
Áp giá sơ khai tam lưỡng chi,
Thượng Dương cung nữ đối sầu thì.
Nhất sinh bất thức mai hoa diện,
Độc điện thiều quang tác hậu kỳ.
Dịch nghĩa: Hoa đồ mi:
Đọc tiếp => ĐÔI DÒNG VỀ NHÀ THƠ NGUYỄN ỨC