Khiet Nguyen

Vào tối 30 tháng Tư 1975, trong lúc hàng trăm chiếc tàu của Hải quân VNCH và mấy chục thương thuyền đã rời khỏi VN ra đến hải phận quốc tế thì có một chiếc tàu của Hải quân Hoa Kỳ bí mật trở lại VN. Đó là chiếc Hộ tống hạm USS Kirk.

Gần trưa ngày 30 tháng Tư 1975, khi những người Mỹ sau cùng đã rời khỏi VN và ra đến Đệ thất Hạm đội, người chỉ huy tổng quát chiến dịch Frequent Wind là Đô đốc Donald Whitmire nhận được mấy báo cáo từ mấy thương thuyền của Mỹ đang còn trong hải phận VN. Họ cho ông biết rằng tại đảo Côn Sơn hiện vẫn còn khoảng 30 ngàn người VN cùng với khoảng 30 chiếc tàu của Hải quân VNCH và hơn một chục chiếc thương thuyền đang kẹt lại.<!>

Đô đốc Whitmire lúc đó đang có mặt trên chiếc soái hạm USS Blue Ridge của Đệ thất Hạm đội. Ngay lập tức ông gọi cho Hạm trưởng Paul Jacobs của chiếc USS Kirk và ra lệnh cho ông này đem chiếc hộ tống hạm của mình với 260 thủy thủ các cấp trở lại VN nhưng đến Côn Đảo chứ không phải Phú Quốc. Chiếc USS Kirk tiến vào hải phận VN vào tối 30 tháng Tư. Sau khi nhận thêm lệnh mới với đầy đủ chi tiết hơn từ Đô đốc Whitmire, Jacob cho chiếc USS Kirk âm thầm tiến vào Côn Đảo và rạng sáng 1 tháng Năm thì nó đã thả neo sát đảo này.

Theo quân sử gia Jan Herman của Bộ Hải quân Hoa Kỳ, lúc đó có ít nhất trên 30 ngàn thường dân mà trong đó hơn 20 ngàn đã có mặt trên các tàu của Hải quân VNCH và thương thuyền dân sự. Còn lại hơn 10 ngàn người vẫn còn trên bờ là vì có một số tàu của hải quân cũng như thương thuyền bị trục trặc cơ khí, động cơ không hoạt động nên đồng bào không dám leo lên những chiếc tàu đó. Những chiếc còn hoạt động tốt thì lại không dám bỏ những chiếc hỏng lại mà ra khơi. Vì thế nên công việc đầu tiên của Hạm trưởng Jacobs là gửi các chuyên viên cơ khí sang những chiếc tàu bị trục trặc cơ khí để sửa chữa cấp tốc. Sau đó, ông cho những chiếc thuyền nhỏ chạy vào bờ chở bớt một số trong hơn 10 ngàn thường dân ra chiếc USS Kirk của ông.

Trong số những chiếc tàu bị hỏng, có mấy chiếc không thể sửa chữa được tại chỗ vì thiếu cơ phận để thay thế. Vì vậy nên một chiếc hộ tống hạm khác của Hải quân Hoa Kỳ là USS Cook đang đậu xa xa ngoài khơi chạy vào để chở cho hết những đồng bào còn lại. Sau đó, tất cả ra khơi dưới sự hướng dẫn của chiếc USS Kirk.

Khi đã ra đến hải phận quốc tế, có thêm mấy chiếc tàu khác của Hải quân Hoa Kỳ đến tiếp tay. Đó là những chiếc USS Mobile, USS Tuscaloosa, USS Barbour County, USS Deliver và USS Abnaki. Thủy thủ đoàn trên những chiếc này đã phục vụ ẩm thực cho đồng bào, chăm sóc sức khỏe cho họ, và lại còn đảm nhiệm luôn công việc hộ sản nữa. Nhiệm vụ của họ chỉ chấm dứt khi đoàn tàu đến Vịnh Subic, Phi Luật Tân.

Chính phủ và Quốc hội Hoa Kỳ đã không tốt đối với VNCH trong những năm sau cùng, nhưng Quân đội Hoa Kỳ thì quả thật đã làm những gì mà quân đội của các quốc gia khác có lẽ không bao giờ dám làm đối với những người không phải là đồng bào của họ.

Riêng về chiếc USS Kirk thì nó được ghi nhận là đã thi hành một sứ mạng nhân đạo chưa từng có trong quân sử Hoa Kỳ kể từ ngày lập quốc.

Theo Khiet Nguyen