Những điều chưa biết về đất hiếm mà Trung Quốc dọa dùng làm vũ khí

Những điều chưa biết về đất hiếm mà Trung Quốc dọa dùng làm vũ khí - Ảnh 1.

Các bán thành phẩm đất hiếm (từ trái sang) gadolinium, praseodymium, cerium, samarium, lanthanum, neodymium – Ảnh: Wikipedia

Đất hiếm được gọi là “vitamin của nền công nghiệp hiện đại” vì là thành phần không thể thiếu trong sản xuất các loại thiết bị và linh kiện trong công nghệ thông tin, y khoa, giao thông, hóa lọc dầu, luyện kim, quân sự và nhiều lĩnh vực khác.

Tóm lại, đất hiếm rất quan trọng vì không có chúng thì không thể sản xuất những sản phẩm thiết yếu phục vụ đời sống con người, và càng không thể thiếu trong chế tạo vũ khí, khí tài quân sự.

Theo số liệu của trang chuyên ngành kỹ thuật khai thác mỏ Mining Technology và chuyên trang về đất hiếm Rare Earth Investments, hiện nay quốc gia có trữ lượng đất hiếm nhiều nhất thế giới gồm:

Những điều chưa biết về đất hiếm mà Trung Quốc dọa dùng làm vũ khí - Ảnh 2.

Trong suốt ba thập niên qua, Trung Quốc là quốc gia khai thác và xuất khẩu đất hiếm lớn nhất thế giới, chiếm đến 80% tổng sản lượng toàn cầu. Điều này đã tạo ấn tượng sai lệch rằng đất hiếm chỉ hiện diện ở xứ sở đông dân nhất thế giới này.

Thực ra, trên thế giới có đến 13 quốc gia có nhiều đất hiếm, trong đó Việt Nam có trữ lượng lớn xếp thứ hai thế giới với 22 triệu tấn.

Theo một báo cáo của Công ty nghiên cứu Zion Market Reseach (Ấn Độ), thị trường đất hiếm thế giới nằm 2018 có trị giá là 8,1 tỉ USD và sẽ tăng lên đến 14,4 tỉ USD vào năm 2025.

Bản tin thị trường tháng 5-2019 của Tổ chức SMM Metal Price (Trung Quốc) cho biết giá cao nhất là Terbium thành phẩm với 656.000 USD/tấn, rẻ nhất là Cerium thành phẩm chỉ 4.900 USD/tấn.

Những điều chưa biết về đất hiếm mà Trung Quốc dọa dùng làm vũ khí - Ảnh 3.

Một nhà máy xử lý quặng đất hiếm ở Malaysia – Ảnh: New York Times

Theo khảo sát sơ bộ, trữ lượng một số loại đất hiếm quan trọng như yttrium đủ sức đáp ứng nhu cầu toàn thế giới trong 780 năm, dysprosium trong 730 năm, europium trong 620 năm và terbium trong 420 năm, tức là người Nhật sẽ có kho đất hiếm gần như vô tận.

Tại Việt Nam, năm 2014, công ty Dong Pao Rare Earth Development của Nhật đã liên doanh với công ty Lai Châu-Vimico Rare Earth JSC của Việt Nam để khai thác đất hiếm ở huyện Tam Dương, tỉnh Lai Châu và xây dựng một nhà máy chế biến đất hiếm ở Bà Rịa-Vũng Tàu.

Các loại đất hiếm và công dụng:

Những điều chưa biết về đất hiếm mà Trung Quốc dọa dùng làm vũ khí - Ảnh 5.

Những điều chưa biết về đất hiếm mà Trung Quốc dọa dùng làm vũ khí - Ảnh 6.

Một mẩu quặng đất hiếm trước khi xử lý – Ảnh: Wikipedia

Những điều chưa biết về đất hiếm mà Trung Quốc dọa dùng làm vũ khí - Ảnh 7.

Công việc xử lý đòi hỏi phải nung nóng quặng lên nhiệt độ 1.000 độ C – Ảnh New York Times

Những điều chưa biết về đất hiếm mà Trung Quốc dọa dùng làm vũ khí - Ảnh 8.

Terbium thành phẩm dạng kim loại có giá đến 658.000 USD một tấn – Ảnh: Wikipedia

Những điều chưa biết về đất hiếm mà Trung Quốc dọa dùng làm vũ khí - Ảnh 9.

Việc khai thác đất hiếm tàn phá môi trường rất nghiêm trọng – Ảnh: Earth Project