Mời quý bạn, đọc những bài thơ dịch và họa “Thủy Vân Hương” của Hồ Xuân Hương :
1. Phiên âm :
水 雲 郷 ……………………………. THỦY VÂN HƯƠNG
雲 根 石 竇 似 蜂 房 …… Vân căn thạch đậu tự phong phòng,
满 目 山 光 接 水 光 …… Mãn mục sơn quang tiếp thủy quang.
渉 海 鑿 河 癡 李 勃 …… Thiệp hải tạc hà si Lý Bột,
負 舟 藏 壑 拜 元 章 …… Phụ chu tàng hác bái Nguyên Chương.
螺 痕 夕 霽 嶙 峋 出 …… Loa ngân tịch tễ lân tuần xuất,
霧 影 朝 迷 次 笫 藏 …… Vụ ảnh triêu mê thứ đệ tàng.
漫 說 漁 人 舟 一 枼 …… Mạn thuyết ngư nhân chu nhất diệp,
教 重 門 戸 水 雲 郷 …… Số trùng môn hộ Thủy Vân Hương.
2. Diễn dịch Thơ
Ngân Triều diễn thơ :
Tổ ong toàn đá khuất chân mây;
Lấp lánh hình non chiếu nước đầy.
Vét biển dong thuyền khờ Lý Bột,
Giấu thuyền khi ngủ, Nguyên Chương ngây.
Trời chiều, sóng gợn lăn tăn lạnh,
Nắng sớm sương mù tan biến ngay.
Nhân hứng bảo người dong chiếc bách,
Tìm tiên, tìm cửa động Thiên Thai.
Ngân Triều
Nguyễn Cang Dịch thơ : VỀ CHỐN NƯỚC MÂY
Chân mây hang đá tựa ong xây
Lấp lánh non xa chiếu nước đầy
Vét biển đục non, khờ Lý Bột
Vác thuyền giấu động, Nguyên Chương ngây
Chiều tà sóng gợn ôm chân núi
Sáng sớm sương tan đuổi khóm mây
Hứng bảo ngư ông dong chiếc bách
Cùng nhau tìm đến động Thiên Thai !
Nguyễn Cang (10/6/2017)
Hương Lệ Oanh diễn thơ : LẠC CẢNH TIÊN BỒNG
Đá ong lớp lớp tận chân mây
Ánh sáng lung linh chiếu nước đầy
Vét bể đá khuân khờ Lý Bột
Giấu thuyền đi ẩn , phục Chương hay
Chiều tà nước biếc nghe se lạnh
Nắng sớm tan mù cảnh ngất ngây
Vui chuyện bảo người đưa chiếc bách
Lênh đênh tìm nẻo nhập thiên thai
Hương Lệ Oanh 11/6/17
***
3. Họa Thơ
Những bài họa bên trái được họa theo bài diễn thơ của tác giả Ngân Triều.
Những bài họa bên phải được họa theo bài dịch thơ của tác giả Nguyễn Cang
HỌA 1 :
Đá lấp tổ ong khuất bóng mây,
Non xa lấp lánh nước đong đầy.
Dong thuyền Lý Bột ngân mê đá,
Ngái ngủ Nguyên Chương ngất ngưởng ngây.
Sóng gợn chiều lên nhô tí tách,
Sương bay nắng chiếu núi tan ngay.
Người trên thuyền bách dong thi hứng,
Mở cửa tìm tiên động tích thai. (*)
HỒ NGUYỄN (09-6-17)
(*) Động tích thai : động có nhiều hang ngõ ngách, chứa (tích) nhiều mẫu chuyện cổ tích, huyền thoại, được lưu truyền như Đông Tích Động hay Thiên Thai Động Tích tỉnh Hà Tây miền Bắc.
HỌA 1 : LẠC TỚI BỒNG LAI
Xung quanh động đá nước dâng đầy.
Thuyền buông lặng lẽ trôi lờ lững,
Sóng lượn bập bềnh mộng ngất ngây.
Lấp lánh tà dương xuyên vạn lá,
Mịt mờ sương sớm ủ ngàn mây.
Bốn bề non nước như tiên cảnh,
Tưởng tới bồng lai hóa bích thai ! (*)
Con Gà Què Azalea (June 10, 2017)
*) Bích thai = Ngọn núi xanh biếc màu ngọc bích
HỌA 2 : Du thuyền Vịnh Hạ Long
Trông xa non nước đất trời mây
Biển rộng mênh mông dãy đá đầy
Bưu phẩm vang danh sơn giới gấm
Thiên nhiên thạch nhũ cuốn hồn ngây
Quê hương tặng phẩm thời nguyên đại
Hội họa tô tranh Thủy mạc ngay
Thế giới kỳ quan du khách viếng
Triền miên ca tụng Hạ Long Thai
Trần Đông Thành
Đọc thêm => Thơ Trần Đông Thành
HỌA 2 : VỊNH HẠ LONG
Khen thay tạo hóa khéo công xây,
Muôn thuở Hạ Long cảm xúc đầy.
Sóng vỗ mạn thuyền hồn ngất ngất,
Buồm căng sức gió dạ ngây ngây.
Lòa xòa mép cỏ chen gềnh đá,
Loáng thoáng bờ hồ lộng ánh mây.
Nước nhược non bồng đây có khác,
Phàm trần hạ giới một tiên thai.
LHN
HỌA 3 : Lạc cảnh non tiên
Bàng bạc màn trời thấp bóng mây
Mơ màng giấc điệp núi non đầy
Lang thang lạc lõng nơi tiên cảnh
Thơ thẩn tiên đồng dạ ngất ngây
Thanh thản đưa hồn qua cửa Thánh
Nhàn du thấy phấn khởi lòng ngay
Bừng cơn tỉnh giấc người trần thế
Từ Thức tiếc mình Động Bích Thai
XCQ (6/15/2017)
HỌA 3 :
Tạo hóa ban công khéo đắp xây,
Hạ Long tuyệt phẩm phúc ân đầy.
Mạn thuyền sóng vổ xô ngây ngất,
Buồm gió phất phơ vút ngất ngây.
Mép cỏ lòa xòa che mõm đá,
Bờ hồ lóng lánh nước vờn mây.
Hạ Long tiên giới nơi trần lạc,
Phúc đức cho ai nhập cảnh thai.
HỒ NGUYỄN (16-6-17)
Trở về => Thơ Nguyễn Cang – TRANG THƠ XƯỚNG HỌA 1 – TRANG THƠ PHỎNG DỊCH
Đọc thêm => Thơ Con Gà Què Azalea – Thơ Trần Đông Thành – Thơ Nguyễn Cang – Thơ Hồ Nguyễn – Thơ Lê-hữu-Nghĩa – Thơ Hương Lệ Oanh – Thơ Nhiều Tác Giả
Đọc thêm những bài phỏng dịch khác từ những dịch giả => Con Gà Què – Nguyễn Cang – Thầy Hồ Nguyễn – Lê Hữu Nghĩa – Hương Lệ Oanh
Phần phụ thêm – CGQ Sưu tầm trên mạng :
Thuỷ vân hương của bà Hồ Xuân Hương là 1 trong 5 bài thơ chữ Hán tả Vịnh Hạ Long từ trước tới giờ nên nó đã trở thành bài thơ quý hiếm . Những bài khác đều bằng chữ Nôm (Hoặc tiếng Việt). Vì vậy, bài thơ này đã được nhiều người dịch qua tiếng Việt. Tuy nhiên, vì bà HXH quá nổi tiếng với những bài thơ chữ Nôm nên khi đọc những bài dịch, không thể tránh được sự so sánh với những bài chữ Nôm khác của bà. Do đó, chỉ có bài của ông Hoàng Xuân Hãn là thường được nhắc tới.
Hoàng Xuân Hãn dịch thơ : VỀ CHỐN NƯỚC MÂY
Chân mây lỗ đá tựa phòng ong,
Chốn chốn len chong ánh nước lồng.
Vượt bể đục non cười Lý Bột,
Đội thuyền giấu động phục Nguyên-ông.
Chiều êm sóng gợn lăn tăn nổi,
Sáng toả mù tan lớp lớp trong.
Vui chuyện kìa ai thuyền một lá,
Cửa lèn len lỏi kiếm non bồng.
(Hoàng Xuân Hãn dịch)
Chú thích: Bài của Hồ Xuân Hương và Hoàng Xuân Hãn
Câu 3 – Vượt bể đục non: trỏ sự làm khó nhọc mà vô ích. Sách Nam Hoa kinh (thiên Ứng đế vương) có “Thiệp hải tạc hà,” nghĩa là “vượt bể đào sông,” hay đào sông dưới bể, một chuyện làm vô lý. Đây tác-giả chỉ muốn mượn một phần ý trên để ám-chỉ những hang, động, lối thông đục thiên-nhiên trên nhiều đảo.
Vẫn câu 3 – Lý Bột: người đời Đường (607-936) nổi tiếng học rộng biết nhiều, quê ở Lạc-dương, tự là Tuấn-chi, có lúc vào ở trên núi Thiếu-thất.
Câu 4 – đội thuyền giấu động: Nguyên trong Nam Hoa kinh có câu “phụ chu tàng hác,” đội thuyền giấu trong hang núi (thiên 6, Đại Tông Sư), tưởng thế đã là chắc, ngờ đâu khi ngủ có kẻ vào lấy trộm mất mà không biết. Theo cụ Hãn, trong thi văn xưa, ý giấu thuyền trong hang núi là ngụ ý đi ở ẩn. Có lẽ tác-giả định dùng theo ý này.
Vẫn câu 4 – Nguyên-Chương: tên hiệu của Mễ Phế (l051-ll07), một hoạ-sĩ thời-danh của Trung-hoa sống vào đời Bắc-tống. Người đất Hoài-dương ở tỉnh Giang-Tô, ông thuộc một gia-đình vọng-tộc nhưng không thành công trên đường hoạn-lộ. Trái lại, trong lãnh-vực hội-hoạ, ông đặc-biệt nổi tiếng về thư-hoạ và tranh sơn thuỷ. Ông cũng còn làm thơ, phê-bình nghệ-thuật và viết về thẩm mỹ.
Câu 5 – Loa-ngân: dấu ốc, hoặc trỏ tăm của các loài thuỷ-tộc nổi lên thành sóng nhỏ, hoặc trỏ sóng nhỏ hình tròn trên nước lặng.
Tựa bài, Câu 8 – Thuỷ vân hương : nghĩa đen là “làng nước mây,” tức xứ ở trên nước, giữa mây. Cũng là văn-từ chỉ cõi Tiên.
Quang cảnh bên trong vài hang động ở Vịnh Hạ Long
*
Xem thêm hình tại đây : vinh ha long – Google Search
Trung Học Trịnh Hoài Đức Bình Dương 